ASELSAN Gökdeniz 100/35/StA YHSS Beş Farklı Donanmada
ASELSAN Gökdeniz 100/35/StA, askeri gemilerin yakın hava savunma ihtiyacını karşılamak için Korkut üzerinden geliştirilen ve beş farklı donanmada toplam 20 gemi için tercih edilmiş olan silah sistemidir.
Yapı:
Gökdeniz, iki namluya sahip olup her bir namludan dakikada azami 550 (toplam 1.100) atış yapabilmektedir. Sistem otomatik şeritsiz mühimmat besleme mekanizması ile ASELSAN ATOM 35mm parçacıklı mühimmat veya klasik tahrip mühimmatının aynı anda yükleme ve tercihe bağlı kullanımına imkan vermektedir. ASELSAN ATOM 35mm parçacıklı dip tapalı akıllı mühimmat 1.020 metre/saniye namlu çıkış hızı, etkili 4, azami 12.50 kilometreye kadar atış yapabilme kabiliyetine sahiptir. Geniş açıda dönme imkanı bulunan Gökdeniz, deniz tabanına yakın gidiş yapabilen (sea-skimming) füzelerden, yüksek açı ve irtifadaki hava hedeflerine kadar etkili atış yapabilme imkanı vermektedir.
Gökdeniz, hedef tespit-takibi ile atış kontrolü için yine ASELSAN tarafından geliştirilen ve üretilen radarlar ile elektrooptik sensörleri kullanmaktadır. Hedef araması için opsiyonel olarak sunulan Mar-D X-Bant aktif faz dizili (AESA) radar azami 100 kilometreye kadar -5 ile +70 derece aralığında etkilidir. Atış kontrolü için kullanılan Akrep AKR-D Ku-Bant radar ise 30 kilometreye kadar etkili olup radarla bütünleşik olarak termal kamera, gündüz kamerası ve lazer mesafe bulucudan oluşan elektro-optik sensör paketi de bulunmaktadır.
Geçmiş:
Gemilerin yakın hava savunma ihtiyacını karşılamak üzere Savunma Sanayi Başkanlığı ile ASELSAN arasında yapılan anlaşma ile projeye başlanıldı. Sistem, kara araçlarına konuşlu ASELSAN Korkut SSA üzerinden geliştirilmeye başlanıldı ve ilk olarak Korkut-D adını aldı. Korkut-D’nin deniz testlerine 2018 yılında TCG Sokullu Mehmet Paşa üzerinde başlanıldı. Sistem, IDEF 2019’da Gökdeniz adıyla resmi olarak tanıtıldı. Testlerin tamamlanması sonrası hızlı bir ihracat başarısı yakalanarak sistemin ilk satış anlaşması Türkmenistan Deniz Kuvvetleri’ne 2019 yılı içinde yapıldı. DEARSAN’ın C-92 tasarımıyla Türkmenistan’daki Gülhan Tersanesi’nde inşa edilen TNS Deniz Han korveti Gökdeniz’in kullanıldığı ilk gemi olarak 2021’de hizmete alındı.
Gökdeniz, Türk Deniz Kuvvetleri’nde şu an için İstif Sınıf sekiz fırkateyn, Barbaros Sınıf dört fırkateyn ve ikmal gemisi TCG Derya için tercih edilmiş durumda. İstif Sınıf ilk fırkateyn TCG İstanbul ile Derya Sınıf ikmal gemisi TCG Derya’ya Gökdeniz 2023 yılı içerisinde yerleştirildi. 19 Ocak 2024’te TCG İstanbul ve TCG Derya’nın hizmete alınması ile Gökdeniz, Türk Deniz Kuvvetleri’nin envanterine alınmış oldu. Barbaros Yarı Ömür Modernizasyon Projesi ile dört fırkateynde daha önce bulunan üç Sea Zenith yerine bir Gökdeniz ile bir Mk-15 Phalanx Block1B kullanımı tercih edildi. Böylece sistem ilk defa başka bir YHSS ile birlikte bir projede kullanılmış oldu. Proje kapsamında modernize edilen ilk fırkateyn TCG Oruçreis’e 2024’te Gökdeniz yerleştirildi. Türk Deniz Kuvvetleri böylece dört adet Gökdeniz’in aktif kullanıcısı durumundadır. Mevcut projelerin de bitmesi ile 7 adeti daha İstif’te, 3 adeti daha Barbaros’ta olmak üzere toplam 14 adet Gökdeniz kullanıma alınmış olunacaktır.
Ukrayna Deniz Kuvvetleri 2020’de 1+3 korvet alımı için yapılan anlaşmada, STM ana yükleniciliğinde inşa edilecek korvetlerde yakın hava savunması için Gökdeniz’i tercih etti. Korvetlerden ilki olan Hetman Ivan Mazepa‘ya 2024’te yerleştirilen sistem devam eden ikinci korvete de -muhtemelen 2025’teyerleştirilecek. Ukrayna’nın iki korvet daha alıp almayacağının belirsizliği devam etmekte olup mevcut durumda Ukrayna Deniz Kuvvetleri en az 2 adet Gökdeniz’in kullanıcısı olmuş olacak.
Filipin Deniz Kuvvetleri, HD Hyundai Tersanesi tarafından Güney Kore’de inşa edilmekte olan BRP Miguel Malvar korveti için Gökdeniz’i tercih etti. Sistem gemiye 2024 yılında yerleştirildi. Filipinler’in -kesin bilgi olmamakla birlikte- Gökdeniz için ASELSAN Mar-D üç boyutlu arama radarı tercih etmemiş olan tek kullanıcı durumunda olmuş olabileceği görünmektedir.
Pakistan Deniz Kuvvetleri ile ASFAT arasında Babur Sınıf dört korvetin inşası için 2018’de yapılan anlaşma ile başlayan projede de yakın hava savunması için Gökdeniz tercih edildi. Projede iki gemi İstanbul Tersanesi Komutanlığı, kalan ikisinin KSEW tarafından Pakistan’da inşası kararlaştırıldı. İlk korvet PNS Babur deniz kabul sürecinin tamamlanması sonrası Haziran 2024’te Pakistan’a seyrine başladı fakat gemiye İTK’da Gökdeniz yerleştirilmedi. Gökdeniz’in yerleştirilmesi KSEW tarafından yakın zamanda Pakistan’da yapılacak. Dolayısıyla Pakistan’ın Ukrayna ve Filipin donanmalarından önce sistemin alıcısı olmasına karşın Gökdeniz’in gemiye yerleştirilmesi ve envantere girişi daha fazla zaman almıştır.
Gökdeniz, geniş radar-sensör opsiyon seçeneği, kolay entegrasyon imkanı, parçacıklı mühimmat kullanımı gibi öne çıkan özelliklerle YHSS konusunda küresel pazarda rekabetçi bir konum elde etmekte. 2023’te ASELSAN, Gökdeniz’in üretim kapasitesini artırmak için yalın üretim hattını devreye aldı. Asya ve Güney Amerika başta olmak üzere çeşitli donanmalar tarafından tercih edilmesi ve yeni ihracat haberlerinin gelmesi de oldukça muhtemel görünmektedir.
