Deniz Kuvvetleri Hizmetindeki En Yaşlı 10 Gemi
Yazıda Türk Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'nın hizmetindeki aktif en yaşlı 10 gemiye kısaca yer verilmektedir. Yüzbaşı Naşit Öngören ve Söğüt Sınıf Gemiler birden fazla olduğu için bunlar sınıf halinde verilmiştir.
TCG Savarona
29 Temmuz 1930'da Blohm+Voss Tersanesi, Almanya'da inşa edilmeye başlanılan geminin inşası 1932'de tamamlandı. Türkiye Cumhuriyeti Hükumeti tarafından Atatürk için 1 Mart 1938'de satın alınan gemiye 24 Mart 1938'de Southampton'da Türk Bayrağı çekildi. 02 Temmuz 1951'de Türk Deniz Kuvvetleri'ne okul gemisi olarak kullanılmak üzere devredilen Savarona 27 Temmuz 1986'da kiralanarak hizmet dışına çıkarıldı. 2013 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından devralınan gemi, 2014'te Cumhurbaşkanlığı'na ve 17 Ağustos 2023'te yeniden Türk Deniz Kuvvetleri'ne devredildi. İnşa edildiğinde en büyük motoryat durumunda olan Savarona günümüzde de uzunluğu bakımından ilk 20 büyük motoryat arasında bulunmaya devam etmektedir. İlk hizmet sürecinde A-578 borda numarasını taşıyan gemiye yeni hizmete alımında A-576 borda numarası verildi. TCG Savarona, Eğitim Filotillası Komodorluğu emrinde hizmete devam etmektedir.
TCG Yakıt
Tophane Tersanesi'nde inşa edilerek 1941'de TCG Poyaz adı ile hizmete alınan Yakıt Sınıf Kıyı Akaryakıt gemisinin adı 1982'de TCG Yakıt olarak değiştirildi. Gemi 50 ton motorin taşıma kapasitesine sahiptir. İlk olarak Y-1235, ikinci ve güncel olarak Y-139 borda numarasını taşımaktadır. Deniz İkmal Merkezi Komutanlığı emrinde hizmete başlayan gemi 25 Temmuz 2022 itibarıyla Lojistik Destek Gemileri Komodorluğu kuruluşu emrine verilmiştir.
MTB-6
1941'de İngiltere'de inşa edilmeye başlanılan, 1942'de inşası tamamlanan ve 1943 yılında Türkiye'ye devredilen on adet Mayın Toplama Botundan (MTB) aktif olarak sadece MTB-6 hizmete devam etmektedir. Bot, 05 Ağustos 2011'de MTB-3 ve MTB-5 ile Ana Mayın Grup Komutanlığı hizmetinden çıkarılarak Erdek Liman Hizmetleri kuruluşunun hizmetine alınmış, MTB-3 ile MTB-5 02 Ağustos 2017 tarihinde hizmet dışına çıkarılmıştır.
Yüzbaşı Naşit Öngören Sınıf (Yüzbaşı Naşit Öngören, Binbaşı Metin Sülüş)
ABD Donanması için 1944-1945 yıllarında inşa edilen tahriksiz yatak gemilerinden Puget Sound Bridge and Dredging Tersanesi inşası USS APL-47 ve Tampa Tersanesi inşası USS APL-53 1973 ile 1975 yılları itibarıyla geçici olarak Türkiye'ye verildi. Süreç sonunda,1987 yılında gemiler Güvenlik Yardım Programı (SAP) ile Türkiye'ye satıldı. Gemilerden APL-47'ye Yüzbaşı Naşit Öngören ismi ile ilk Y-1204 ardından Y-38 borda numarası, APL-53'e Binbaşı Metin Sülüş ismi ile ilk Y-1205 ardından Y-39 borda numarası verildi. Gemiler Kuzey ve Güney Saha Komutanlıkları emrinde hizmete devam etmektedir.
TCG Ağ-6
1951'de Bethelem Steel Tersanesi'nde AN-93 adıyla inşa edilmeye başlanılan geminin inşası 10 Kasım 1952'de tamamlandı. Gemi ilk olarak ABD tarafından Karşılıklı Yardım Anlaşması (MDAP) kapsamında geçici olarak Hollanda'ya verildi ve HNLMS Cerberus ismi ile A-895 borda numarasını alarak 03 Aralık 1969'a kadar Hollanda Kraliyet Donanması'nın hizmetinde kaldı. 17 Eylül 1970'te Türkiye'ye devredilen gemiye TCG Ağ-6 adı verildi. Gemiye ilk olarak P-306, ikinci olarak A-1581 borda numarası verildi. TCG Ağ-6, Ege Deniz Bölge Komutanlığı emrinde hizmete devam etmektedir.
TCG Ağ-5
ABD Donanması tarafından 19 Nisan 1959’da AN-103 Sınıf Ağ Gemilerinden ikincisi olarak sipariş edilen ve ilk olarak AN-104 borda numarası verilen gemi, Batı Almanya’da bulunan Kröger-Werft Tersanesi’nde inşa edilmeye başlanıldı. 07 Şubat 1961’de inşası tamamlanan gemi henüz ABD Donanması’nda hizmete alınmadan aynı yıl Türkiye’ye hibe edildi ve TCG Ağ-5 adıyla 25 Şubat 1961’de Türk Deniz Kuvvetleri’nin hizmetine alındı. Gemiye Türk Deniz Kuvvetleri hizmetinde ilk P-306, ikinci olarak P-305, ve son olarak A-1580 borda numarası verildi. TCG Ağ-5, Kurtarma ve Sualtı Komutanlığı emrinde hizmete devam etmektedir.
Takip-1
05 Kasım 1960'ta Gölcük Tersanesi Komutanlığı'nda inşa edilmeye başlanılan Takip Sınıf Torpido Takip Botu Takip-1 27 Ağustos 1961'de hizmete alındı. Bota ilk olarak Y-1215, ardından Y-1052 ve son olarak Y-98 borda numarası verilmiştir. Bot, Denizaltı Eğitim Merkezi Komutanlığı emrinde hizmete devam etmektedir.
TCG Atıl
1962'de Gölcük Tersanesi Komutanlığında inşa edilmeye başlanılan Atıl Sınıf Römorkör TCG Atıl 10 Mayıs 1963'te hizmete alındı. Römorköre ilk olarak Y-1132 ve sonrasında Y-55 borda numası verilmiştir. Ege Deniz Bölge Komutanlığı emrinde hizmete devam etmektedir.
Söğüt Sınıf (Söğüt, Kavak, Çınar)
1963 ve 1964 yıllarında Batı Almanya'da Ranke, Jadewerft, Schichau Unterweser Tersanelerinde inşa edilmeye başlanılan FW Sınıf Su Tankerleri 1963 ve 1964 yıllarında Alman Donanması'nın hizmetine alındı. Sonrasında bu altı tankerden üçü farklı tarihlerde Türkiye tarafından satın alındı. İlk olarak FW-2 Söğüt adıyla 01 Mart 1976'da, ikinci olarak FW-4 Kavak adıyla 02 Temmuz 1991'de ve FW-1 de Çınar adıyla 31 Ocak 1991'de Türk Deniz Kuvvetleri’nin hizmetine girdi. Söğüt'e ilk olarak Y-1217 ardından A-598 ve son olarak Y-118, Kavak'a ilk A-600 ardından Y-119, Çınar'a ilk A-581, ardından Y-117 borda numaraları verilmiştir. Tankerler farklı liman ve tersanelerde konuşlu bulunmaktadır.
TCG Çeşme
02 Mart 1964'te American SC Tersanesi'nde inşa edilmeye başlanılan ve 23 Temmuz 1965'te USNS Silas Bent adıyla ABD Donanması'nda hizmete başlayan gemi 1999 yılında Türkiye'ye devredildi. 08 Haziran 2000'de Türk Deniz Kuvvetleri'nin hizmetine alındı ve TCG Çeşme ismi ile A-599 borda numarası verildi. Gemi Seyir Hidrografi ve Oşinografi Dairesi Başkanlığı emrinde hizmete devam etmektedir. Aynı sınıftan olan Çandarlı ise 2023 yılı içerisinde hizmet dışına çıkarılmıştır.
