Enes Balcı
- 30 Tem

101 (130/140)Sınıf Çıkarma Araçları:

Geçmiş:

Fransız EDIC tasarımına dayalı olan Ç-101 Sınıf Çıkarma Gemileri hizmete alınmaya başladıkları 1967 itibarıyla Türk Deniz Kuvvetleri'nde temel tank çıkarma aracı durumunda oldu. 101 Sınıf'ta yer alan toplam 50 gemi 1967 ile 1992 yılları arasında hizmete alındı. Gemiler temelde aynı tasarım sahip olmakla birlikte çeşitli nedenler ve geliştirmeler ile inşa edildikleri süreç içerisinde değişimlere uğradılar. Sınıf içinde 101, 107, 120, 130 ve 140 Sınıf olarak da ayrıca ayrılan gemilerde yine bu ayrım içinde de farklılıkar mevcuttur.

Aktif hizmete 130 Sınıf Gemilerden TCG Ç-132 ile TCG Ç-138 ve Ç-140 Sınıf Gemilerin 11 adeti devam etmektedir.

Yapı:

Hizmete devam etmekte olan mevcut 130 ve 140 araçlardaki tahrik yapıları ve tasarımında farklılıklar mevcuttur. Gemiler 56.56 metre tam boy (140 Sınıf Gemiler 60.16 metre), 11.58 metre azami genişlik, 1.50 metre yüksüz (3.20 metre yüklü) su çekimine sahiptir ve tam yükte 589 ton (140 Sınıf Gemiler 623 ton) deplasmandadır. 130 Sınıf Gemilerde her biri 320 beygir güçte üç adet Gray Marine 6-71 dizel ana makine, üç şaft, üç palli üç pervane, iki dümen, 140 Sınıf Gemilerde ise her biri 450 beygir güçte iki adet MTU 8V 396 dizel ana makine, iki şaft, üç palli iki pervane bulunmaktadır. 130 Sınıf Gemiler saatte 9 knot, 140 Sınıf Gemiler 14 knot azami sürate ulaşılabilmektedir. 130 Sınıf Gemiler saatte iktisadi 6 knot sürat 2.400 deniz mili seyir siası, 140 Sınıf Gemiler iktisadi 12 knot sürat ile 3.200 deniz mili seyir siasına sahiptir. Gemiler 5 tank taşıyabilmektedir.

Hizmetteki gemilerde silah ve radar bakımından da farklılıklar bulunmaktadır. Gemilerde iki veya dört adet Oerlikon 20mm bulunmaktadır. 48 deniz mili etkili Racal Decca 1226 seyir radarına ve 140 Sınıf Gemilerde ayrıca gemilerde SIMRAD seyir radarı mevcuttur.

Değerlendirme ve Notlar:

1'i subay, 4'ü astsubay, 1'i uzman ve 11'i de sözleşmeli erbaş/er olmak üzere 17 personel gemilerde görev almaktadır. Anadolu Tersanesi tarafından inşa edilmekte olan 10 adet yeni çıkarma gemisinin hizmete alınması sonrası Ç-130/140 Sınıf Gemilerin hizmet dışına çıkarılmaları beklenmektedir.

Sınıftaki Unsurlar (İsim-Borda Numarası, Slogan, Çağrı İşareti, İnşa Başlangıç ve Hizmete Giriş Tarihi):

TCG Ç-132 (Ç-132) I I TBKE I 21.02.1978 - 15.04.1980

TCG Ç-138 (Ç-138) I I TBKK I 21.04.1980 - 20.07.1981

TCG Ç-140 (Ç-140) I I TBKM I 02.01.1984 - 23.05.1985

TCG Ç-141 (Ç-141) I I TBKN I 25.07.1985 - 23.10.1985

TCG Ç-142 (Ç-142) I I TBKO I 25.07.1985 - 01.08.1986

TCG Ç-143 (Ç-143) I I TBKP I 07.02.1986 - 13.02.1987

TCG Ç-144 (Ç-144) I I TBKQ I 31.10.1986 - 07.05.1987

TCG Ç-145 (Ç-145) I I TBKR I 31.10.1986 - 19.08.1987

TCG Ç-146 (Ç-146) I I TBKT I 07.07.1989 - 26.04.1991

TCG Ç-147 (Ç-147)I I TBKU I 07.07.1989 - 20.12.1991

TCG Ç-148 (Ç-148)I I TBKV I 20.07.1990 - 13.02.1992

TCG Ç-149 (Ç-149) I I TBKW I 01.11.1991 - 14.04.1992

TCG Ç-150 (Ç-150) I I TBKX I 15.10.1991 - 22.01.1992

Diğer:

Ç-128: 27 Haziran 2014'de aktif hizmetten çıkarıldıktan sonras müze gemi olarak yeniden düzenlendi ve 20 Temmuz 2020'de KKTC Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığına devredidi. Devir sonrası KKTC’de Barış ve Özgürlükler Anıtı'nın da bulunduğu alanda Ç-128 borda numarası silinerek Kıbrıs Barış Harekatı'na ithafen Ç-1974 borda numarası verilerek ziyarete açıldı.

Ç-130: İnşa edildikten sonra Libya'ya hibe edildi.

Ç-131: İnşa edildikten sonra Libya'ya hibe edildi.

Fotoğraflar:

TCG Ç-132